0
Адным з найважнейшых напрамкаў дзейнасці НЦПІ як дзяржаўнага навукова-практычнага ўстановы з'яўляецца навуковая і навукова-тэхнічная дзейнасць у галіне прававой інфарматызацыі, у тым ліку развіцця дзяржаўнай сістэмы прававой інфармацыі Рэспублікі Беларусь (ГСПИ).
Асноўнай формай гэтай дзейнасці з'яўляецца выкананне навукова-даследчых, доследна-канструктарскіх і доследна-тэхналагічных работ (НДДК(Т)Р), вынікі якіх накіраваны на рашэнне тэарэтычных і практычных задач развіцця прававой інфарматызацыі і ГСПИ. Як правіла, яны выяўляюцца ў выглядзе канцэпцый, праграм, праектаў нарматыўных прававых актаў, праграмных комплексаў і тэхналогій апрацоўкі прававой інфармацыі і дзяржаўных інфармацыйна-прававых рэсурсаў, у выглядзе аўтаматызаваных сістэм, баз і банкаў дадзеных прававой інфармацыі і інш З 1997 па 2017 гады НЦПІ праведзена больш за 55 НДДК(Т)Р, асноўныя палажэнні якіх знайшлі адлюстраванне ў больш за 500 навуковых публікацыях супрацоўнікаў НЦПІ. Навуковыя распрацоўкі ўкаранёны ў дзейнасць НЦПІ, нарматворчых органаў і іншых суб'ектаў ГСПИ, вышэйшых навучальных устаноў рэспублікі ў мэтах удасканалення сістэмы доступу юрыдычных і фізічных асоб да прававой інфармацыі, развіцця нацыянальнай прававой сістэмы, айчыннай прававой навукі.
Па выніках шэрагу даследаванняў былі створаны навуковыя і метадалагічныя асновы прававой інфарматызацыі і ГСПИ, сярод якіх:
Навукова абгрунтаваныя палажэнні, якія змяшчаюцца ў гэтых распрацоўках, у розны час выкарыстоўваліся пры падрыхтоўцы нарматыўных прававых актаў, якія рэгулююць розныя аспекты грамадскіх адносін у сферы прававой інфарматызацыі (Ўказы Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 30 кастрычніка 1998 г. № 524«О мерах по совершенствованию государственной системы правовой информации» (Указ № 524), ад 30 снежня 2010 г. № 712 «О совершенствовании государственной системы правовой информации Республики Беларусь», ад 11 ліпеня 2016 г. № 261 «Аб унясенні змяненняў і дапаўненняў ва ўказы Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь» і шэраг іншых).
Для каардынацыі навуковай дзейнасці НЦПІ і ў адпаведнасці з пунктам 15 Палажэння аб Нацыянальным цэнтры прававой інфармацыі Рэспублікі Беларусь, зацверджанага Указам № 524, у НЦПІ створаны навукова-тэхнічны савет (НТС). У яго склад уваходзяць высокакваліфікаваныя работнікі НЦПІ, дзяржаўных органаў, навуковых і іншых арганізацый.
НТС – калегіяльны дарадчы орган, які функцыянуе пастаянна і ажыццяўляе выпрацоўку асноўных кірункаў навукова-практычнай дзейнасці НЦПІ ў галіне прававой інфарматызацыі і развіцця ДСПІ.
Задачамі НТС з’яўляюцца:
Значную ролю ў ажыццяўленні навукова-даследчай дзейнасці НЦПІ гуляе ўдзел яго супрацоўнікаў ў міжнародных і рэспубліканскіх навуковых і навукова-практычных канферэнцыях, форумах, семінарах па пытаннях прававой інфарматызацыі і прававой навукі ў цэлым.
В целях обмена опытом в сфере правовой информатизации и развития государственных систем правовой информации НЦПИ проведены международные научно-практические конференции «Информационные технологии и право (Правовая информатизация)» в 2002, 2004, 2010, 2012, 2015 и 2018 годах.
У ходзе правядзення названых міжнародных форумаў разглядаюцца актуальныя пытанні развіцця інфарматызацыі прававой сферы ў Рэспубліцы Беларусь і за мяжой, у тым ліку прававой інфарматызацыі, інфарматызацыі судовай, адвакацкай і натарыяльнай дзейнасці, выканання судовых рашэнняў. Акрамя гэтага, канферэнцыі дазваляюць абменьвацца нацыянальным і замежным вопытам у сферы забеспячэння доступу грамадзян да прававой інфармацыі.
Па выніках іх правядзення НЦПІ выдадзены адпаведныя зборнікі матэрыялаў канферэнцый.
Распаўсюджванню навуковай інфармацыі і ведаў па шырокаму колу пытанняў, звязаных з укараненнем ІКТ у прававую сферу, фарміраваннем інфармацыйна-прававых рэсурсаў, забеспячэння даступнасці прававой інфармацыі юрыдычным і фізічным асобам, павышэннем прававой культуры грамадства ў цэлым, садзейнічае выпуск НЦПІ навуковых выданняў.
Шырокую вядомасць атрымалі зборнікі матэрыялаў навукова-практычных канферэнцый «Інфармацыйныя тэхналогіі і права (Прававая інфарматызацыя)».
Для абмеркавання навуковых праблем у галіне прававой інфарматызацыі НЦПІ ў 1998 годзе быў выдадзены зборнік артыкулаў «Праблемы прававой інфарматызацыі», які ў 2001 годзе ператвораны ў навукова-практычны часопіс з перыядычнасцю 4 разы ў год. У выданні друкаваліся навуковыя працы аб стварэнні і развіцці ГСПИ, аналізам стану і тэндэнцый развіцця прававой інфарматызацыі, асвятляліся матэрыялы па метадалогіі, методыцы, практыцы і прававых аспектах выкарыстання інфармацыйных сістэм і тэхналогій.
У студзені 2008 года навукова-практычны часопіс «Праблемы прававой інфарматызацыі» перайменаваны ў «Право.by», які захаваў пераемнасць у асвятленні пытанняў прававой інфарматызацыі і развіцця інфармацыйнага грамадства.
Сёння навукова-практычны часопіс «Право.by» – гэта шырока вядомае ў рэспубліцы і за мяжой выданне, у якім публікуюцца матэрыялы па актуальных тэарэтыка-прававых пытаннях і практычным аспектах юрыдычнай дзейнасці, прававой інфарматызацыі, пытаннях інфармацыйнага грамадства, інфармацыйнай бяспекі. Часопіс з 2008 года ўключаны ў Пералік навуковых выданняў Рэспублікі Беларусь для апублікавання вынікаў дысертацыйных даследаванняў па юрыдычных навуках. Навуковыя артыкулы часопіса размяшчаюцца ў навукаметрычна базе дадзеных «Расійскі індэкс навуковага цытавання».
Результаты научно-практической деятельности НЦПИ нашли свое отражение в монографиях:
1. Гринберг, А.С. Введение в правовую информатику: моногр. / А.С. Гринберг, Ю.И. Кашинский, Б.С. Славин. – Минск: НО ООО «БИП-С», 2002. – 303 с.Сапраўдная манаграфія з'яўляецца адным з першых сістэматызаваных выданняў, прысвечаных прававой інфарматызацыі Рэспублікі Беларусь як навукова-практычнаму кірунку.
2. Прававая інфарматызацыя Рэспублікі Беларусь: станаўленне і перспектывы развіцця / Н.Н. Радиванович [ і інш.]; пад агул. рэд.Н. Радивановича. – Мінск: Нац.цэнтр прававой інфарм. Рэсп. Беларусь, 2007. – 400 с.
У калектыўнай манаграфіі прадстаўлены сучасныя дасягненні прававой навукі, камп'ютэрных тэхналогій, метадычныя і практычныя аспекты сістэматызацыі і класіфікацыі прававой інфармацыі пры фарміраванні інфармацыйных рэсурсаў у прававой сферы.
У снежні 2017 года быў выдадзены зборнік навуковых артыкулаў «Актуальныя пытанні развіцця прававой інфарматызацыі ва ўмовах фарміравання інфармацыйнага грамадства», прысвечаны актуальным тэарэтычным і практычным пытаннях выкарыстання інфармацыйных тэхналогій пры ажыццяўленні юрыдычнай дзейнасці.
Для павышэння эфектыўнасці адукацыйных працэсаў у сферы прававой інфарматызацыі ў 2003 годзе створана Кафедра ЮНЕСКА па інфармацыйных тэхналогіях і праве НЦПІ, якая ажыццяўляе навукова-даследчую і адукацыйную дзейнасць у галіне ГСПИ і прававой інфарматызацыі, інфармацыйнага права і інфармацыйных тэхналогій у юрыдычнай дзейнасці.
Кафедра створана пад эгідай ЮНЕСКА. Яе дзейнасць накіравана на садзейнічанне выкананню і актыўнаму распаўсюджванню рашэнняў і рэкамендацый ААН і ЮНЕСКА ў галіне рэалізацыі права на інфармацыю аб дзейнасці дзяржаўных органаў, электронным ўрадзе, развіцці інфармацыйных тэхналогій, прававога забеспячэння працэсаў інфарматызацыі і прававой інфарматызацыі, развіцці права інтэлектуальнай уласнасці і інфармацыйнага права.
Падзяліцца ў сац. сетках